Page 75 - HSYK_STRATEJİ BAŞKANLIĞI

HSYK 2017-2021 STRATEJİK PLANI
2017 2021
Ülkemizde yargı bağımsızlığı 1982 Anayasasının 138-140’ıncı maddelerinde düzenlemiştir. 138’inci maddede hâkimlerin bağımsız olduğu, Anayasa’ya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre karar verecekleri belirtilmiş, devam eden maddelerde ise hâkimlik ve savcılık teminatı, hâkimlik ve savcılık mesleği, duruşmaların aleni olması ve mahkemelerin kuruluşu düzenlenmiştir. 1982 Anayasası güçler ayrılığı ilkesiyle, yasama, yürütme ve yargının birbirlerini etkilemeden fonksiyonlarını icra etmesini hedeflemiş, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığını anayasal düzeyde güvencelere bağlamıştır.
Avrupa Birliği süreci de dikkate alınarak Türkiye’de yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının güçlendirilmesi amacıyla, uluslararası belgelerdeki sistematik içerisinde özelikle hâkim ve savcıların tayin ve terfi sistemleri ile yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda farkındalık oluşturulmasına yönelik çalışmalara öncelik verilecektir.14 şeklinde belirtilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin 29.04.1993 tarihli, 1992/39 esas ve 1993/19 sayılı kararında “Bağımsızlık kavramından, bir organın, işlevsel yönden diğer bir organ ya da organ gruplarının etki ve müdahalesi olmaksızın faaliyet göstermesi anlaşılır.” şeklindeki ifadeyle yargı bağımsızlığının işlevsel yönden olması gerektiğinin altı çizilmiştir.
Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının güçlendirilmesi amacı altında; önce durum analizi yapılarak yargı mensupları başta olmak üzere toplumda bağımsızlık ve tarafsızlık kavramlarının içselleştirilmesi ile diğer kurum ve kuruluşların bu hususa ilişkin farkındalığının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. Ayrıca bu amaç altında kamuoyunda duyarlılık oluşturulması için bazı faaliyetlerin de yapılması planlanmıştır. Bu kapsamda, sağlıklı bir planlama yapılarak adalet aktörleri, medya, sivil toplum örgütleri ve üniversitelerle toplantı ve seminerler düzenlenecek, iyi uygulama örnekleri incelenerek sonuç raporu hazırlanacak ve bu rapor diğer çıktılarla birlikte değerlendirilerek eylem planı hazırlanacaktır.
Mesleğe kabul ilkelerinin belirlenmesi için yapılacak ikincil mevzuat düzenlemesi kapsamında, mesleğe kabul sürecinin bir parçası olarak mülakat sistemi getirilerek FETÖ/PDY gibi yapılanmalara mensup kişilerin yargı teşkilatına sızmaları önlenecektir.
14 Yargı Reformu Stratejisi, sayfa 16-17, Nisan 2015
73